Vải Dệt Kim Có Bền Không? Những Điều Cần Lưu Ý Khi Sử Dụng
Vải dệt kim là một trong những chất liệu phổ biến trong ngành thời trang và may mặc nhờ vào độ co giãn và mềm mại đặc trưng. Tuy nhiên, nhiều người vẫn băn khoăn liệu vải dệt kim có bền không và làm thế nào để sử dụng đúng cách để duy trì chất lượng lâu dài? Trong bài viết này, Vải Thun Thúy Phương sẽ giúp bạn hiểu rõ về độ bền của vải dệt kim, những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng vải cũng như cách bảo quản tốt nhất để đảm bảo sản phẩm luôn bền đẹp theo thời gian.
>>>Xem thêm: Bí Kíp Phân Biệt Vải Dệt Thoi Và Dệt Kim Chỉ Với 4 Phương Pháp Đơn Giản
Vải dệt kim là gì?
Vải dệt kim được hình thành từ hệ thống các vòng sợi liên kết chặt chẽ với nhau theo một cấu trúc nhất định. Quá trình dệt diễn ra nhờ hệ thống kim dệt, trong đó các vòng sợi mới được móc qua các vòng sợi trước đó, tiếp tục lặp lại để tạo nên một tấm vải hoàn chỉnh. Các vòng sợi có thể liên kết theo cả hướng dọc và hướng ngang, tạo ra độ linh hoạt cao trong kết cấu vải.
Đặc điểm nổi bật: Nhờ cấu trúc vòng sợi đặc trưng, vải dệt kim có độ xốp cao, mềm mại, thoáng khí và đặc biệt là khả năng co giãn, đàn hồi vượt trội so với vải dệt thoi từ cùng loại sợi. Điều này giúp vải dệt kim mang lại cảm giác thoải mái hơn khi sử dụng.
Không giống như phương pháp dệt thoi truyền thống, kỹ thuật dệt kim tạo nên bề mặt vải mềm mại, linh hoạt và ít bị nhăn, giúp vải dễ dàng ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, đặc biệt là trong ngành thời trang và may mặc.
Nguồn gốc
Vải dệt kim có lịch sử hình thành từ rất lâu đời. Theo các ghi chép lịch sử, dấu vết của kỹ thuật dệt kim đã được phát hiện trên những hiện vật có niên đại từ thế kỷ 11 tại Ai Cập. Tuy nhiên, nhiều nhà nghiên cứu tin rằng kỹ thuật này có thể đã xuất hiện từ trước đó.
Các món đồ có kết cấu tương tự với vải dệt kim ngày nay đã được tìm thấy ở nhiều nơi trên thế giới, bao gồm những đôi tất đan của người La Mã và Ai Cập, cùng với nhiều loại trang phục khác như mũ, khăn, khố,… Những phát hiện này cho thấy dệt kim có thể đã được sử dụng từ hàng trăm, thậm chí hàng ngàn năm trước.
Theo các nhà khoa học, vải dệt kim có nguồn gốc từ khu vực Trung Đông, sau đó được phổ biến rộng rãi nhờ vào các tuyến giao thương, đặc biệt là Con đường Tơ lụa. Từ đây, kỹ thuật dệt kim lan truyền sang các khu vực khác, đặc biệt là châu Âu, nơi nó bắt đầu phát triển mạnh mẽ vào thế kỷ 16.
Bước ngoặt quan trọng diễn ra vào thế kỷ 18 khi máy dệt kim được phát minh, giúp tăng tốc độ sản xuất và mở rộng quy mô ứng dụng của loại vải này. Nhờ vào sự cải tiến công nghệ, vải dệt kim dần trở nên phổ biến hơn và đóng vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp may mặc cho đến ngày nay.
Cách dệt vải
Dựa trên phương pháp liên kết giữa các vòng sợi, vải dệt kim được chia thành hai nhóm chính:
Vải dệt kim đan ngang (Weft Knitting)
Vải dệt kim đan ngang được tạo ra bằng cách liên kết các vòng sợi theo hướng ngang, trong đó mỗi hàng vòng thường do một sợi đơn lẻ tạo thành. Quá trình dệt diễn ra theo cơ chế vòng sợi này nối tiếp vòng sợi khác, tạo nên kết cấu liên tục trên toàn bộ bề mặt vải.
Đặc điểm của vải dệt kim đan ngang:
- Mỗi hàng vòng được hình thành từ một sợi duy nhất.
- Các vòng sợi liên kết lần lượt với nhau, giúp vải có độ co giãn cao, đặc biệt là theo chiều ngang.
- Vải mềm mại, dễ biến dạng và có thể bị bai nhão nếu không có cấu trúc hỗ trợ.
- Ứng dụng rộng rãi trong sản xuất áo thun, đồ lót, tất, và trang phục thể thao.
Vải dệt kim đan dọc (Warp Knitting)
Vải dệt kim đan dọc được tạo thành bởi các vòng sợi liên kết với nhau theo hướng dọc hoặc chéo, trong đó mỗi vòng sợi thường do một sợi riêng biệt tạo nên. Quá trình dệt diễn ra đồng thời trên toàn bộ hàng vòng, với nhiều hệ sợi cùng tham gia tạo thành vải.
Đặc điểm của vải dệt kim đan dọc:
- Mỗi hàng vòng được tạo thành từ nhiều hệ sợi khác nhau, không chỉ một sợi như dệt kim đan ngang.
- Trên mỗi hàng vòng, mỗi sợi chỉ hình thành một vòng sợi duy nhất.
- Vải có độ ổn định cao hơn so với vải dệt kim đan ngang, ít bị bai nhão và giữ form tốt hơn.
- Thường được sử dụng để sản xuất vải ren, vải lưới, vải lót, đồ thể thao và các loại vải kỹ thuật cao.
Sự khác biệt cơ bản giữa hai phương pháp này giúp vải dệt kim có thể đáp ứng đa dạng nhu cầu trong ngành công nghiệp may mặc và dệt may.
Tính chất cơ bản của vải dệt kim
Tính đàn hồi
Vải dệt kim có độ co giãn cao, đặc biệt là theo hướng ngang (hướng hàng vòng). Khi kéo căng, vải có thể giãn ra một cách linh hoạt và nhanh chóng trở về hình dạng ban đầu sau khi thả. Độ đàn hồi của vải phụ thuộc vào loại sợi được sử dụng – nếu sợi có tính đàn hồi tốt như spandex hoặc elastane, khả năng co giãn của vải càng lớn. Chính vì đặc điểm này, vải dệt kim tại Việt Nam thường được gọi là “vải thun”, do khả năng co giãn đặc trưng.
Tính tuột vòng
Một trong những đặc tính đặc trưng của vải dệt kim là khả năng tuột vòng sợi. Khi một sợi trong vải bị đứt hoặc kéo mạnh, các vòng sợi liên kết có thể bị tuột, làm vải bị rách hoặc tạo ra những lỗ lớn hơn.
Nếu vải bị thủng, không chỉ các vòng sợi trong một hàng bị ảnh hưởng mà các vòng sợi lân cận theo chiều dọc cũng có thể bị tuột theo. Do đó, trong sản xuất công nghiệp, vải bị thủng thường được xem là sản phẩm lỗi (phế phẩm) và cần thay thế hoặc xử lý ngay để tránh ảnh hưởng đến chất lượng thành phẩm.
Tính quăn mép và cuộn ống
Không phải tất cả các loại vải dệt kim đều có hiện tượng quăn mép, nhưng đặc điểm này thường thấy ở các loại vải có một mặt trước và một mặt sau khác nhau. Hiện tượng này xảy ra do sức căng biến dạng đàn hồi của sợi vải, làm cho mép vải bị cuộn lại khi cắt.
- Vải dệt kim đơn (single jersey) thường có xu hướng quăn mép rõ rệt hơn.
- Vải dệt kim kép (double jersey) hoặc các loại vải có hai mặt giống nhau thường ít bị quăn mép hơn.
Tính chất này có thể ảnh hưởng đến quá trình cắt và may vải, do đó, trong sản xuất cần có các biện pháp xử lý phù hợp như may viền hoặc ép mép vải trước khi gia công.
Tính co giãn của sợi
So với vải dệt thoi, tính co giãn của sợi trong vải dệt kim rõ rệt hơn, đặc biệt là khi chịu lực kéo hoặc khi tiếp xúc với nước. Hiện tượng này có thể gây ra một số lỗi trong kết cấu vải, làm mất đi độ ổn định của sản phẩm.
Nguyên nhân chính gây ra sự co giãn không mong muốn của sợi vải bao gồm:
- Lực căng trong quá trình sản xuất và sử dụng, dẫn đến hiện tượng giãn hoặc co rút bất thường.
- Sự rối sợi trong quá trình sử dụng hoặc giặt giũ, khiến cấu trúc vải mất đi sự đồng đều.
Việc kiểm soát độ co giãn trong quá trình sản xuất rất quan trọng để đảm bảo chất lượng vải.
Các tính chất khác
Ngoài các đặc tính cơ học, vải dệt kim còn có những đặc tính quan trọng về nhiệt và điện, ảnh hưởng đến khả năng cách nhiệt và cách điện của vải.
- Tính nhiệt: Vải dệt kim thường có độ thoáng khí cao, giúp điều hòa nhiệt độ cơ thể tốt hơn, phù hợp với cả mùa hè lẫn mùa đông (tùy vào loại sợi sử dụng).
- Tính điện: Một số loại sợi tổng hợp trong vải dệt kim có thể sinh ra tĩnh điện, đặc biệt là polyester, gây bám dính khi mặc.
Để cải thiện các tính chất này, vải dệt kim thường được pha trộn với các loại sợi khác hoặc xử lý bằng công nghệ đặc biệt nhằm tăng khả năng cách nhiệt và giảm tình trạng tích điện.
Các loại sợi được dùng để dệt kim
Sợi tự nhiên: Có nguồn gốc từ thực vật hoặc động vật, gồm bông (thoáng khí, mềm mại), tre (kháng khuẩn, thấm hút tốt), len (giữ nhiệt), lụa (bóng đẹp, cao cấp), dứa (bền, thân thiện môi trường).
Sợi tổng hợp: Sản xuất từ hợp chất hóa học, gồm polyester (bền, nhanh khô), nylon (co giãn, chống mài mòn), spandex (đàn hồi cao).
Sợi pha: Kết hợp giữa sợi tự nhiên và tổng hợp để tối ưu hóa độ bền và thoáng khí, gồm Cotton Poly (bền, thoáng), Bamboo Poly (thấm hút tốt), Cotton Spandex (co giãn tốt).
Ưu và nhược điểm của vải dệt kim
Ưu điểm:
+ Co giãn tốt – Nhờ vào cấu trúc vòng sợi linh hoạt, vải dệt kim có độ đàn hồi cao, giúp trang phục dễ dàng ôm sát cơ thể và tạo cảm giác thoải mái.
+ Mềm mại, nhẹ nhàng – Bề mặt vải mịn, mềm, không gây kích ứng da, phù hợp với nhiều loại trang phục như áo thun, đồ lót, đồ thể thao.
+Thoáng khí, thấm hút tốt – Một số loại vải dệt kim, đặc biệt là cotton, có khả năng thấm hút mồ hôi tốt, giúp người mặc luôn cảm thấy thoải mái.
+ Ít nhăn, dễ bảo quản – Không giống như vải dệt thoi, vải dệt kim ít nhăn và không cần ủi quá nhiều, giúp tiết kiệm thời gian bảo quản.
+ Đa dạng về thiết kế và ứng dụng – Có thể được dệt từ nhiều loại sợi khác nhau, phù hợp với thời trang, đồ thể thao, chăn ga gối nệm, phụ kiện nội thất,…
Nhược điểm:
+ Dễ bai nhão, mất form – Nếu không có thành phần đàn hồi phù hợp (như spandex), vải dệt kim có thể bị dão và mất form theo thời gian.
+ Khả năng chịu lực kém – Khi kéo giãn quá mức hoặc bị vướng, vải dễ bị rách và tuột vòng sợi.
+ Có thể bị quăn mép – Một số loại vải dệt kim đơn dễ bị quăn mép khi cắt, gây khó khăn trong quá trình gia công may mặc.
+ Thấm hút chậm với sợi tổng hợp – Các loại vải dệt kim làm từ polyester hoặc nylon ít thấm hút hơn so với cotton, có thể gây cảm giác nóng bức khi mặc lâu.
Phân loại vải dệt kim
Dựa trên phương pháp dệt, vải dệt kim được chia thành hai loại chính: vải dệt kim đan ngang (Weft Knitting) và vải dệt kim đan dọc (Warp Knitting).
Vải dệt kim đan ngang
Vải dệt kim đan ngang được tạo ra bằng cách đan các sợi theo chiều ngang, tạo thành các vòng sợi nối tiếp nhau. Loại vải này thường có đặc tính co giãn tốt, mềm mại và thoáng khí.
Các loại vải dệt kim đan ngang phổ biến:
- Interlock: Loại vải này có bề mặt trơn mịn, không bị quăn mép, có độ co giãn tốt. Thường được sử dụng để may áo thun, quần áo thể thao, đồ lót,…
- Rib: Loại vải này có bề mặt có các đường gân chạy song song, có độ dày cao, co giãn tốt, không bị quăn mép. Thường được sử dụng để may áo thun, áo khoác, quần áo thể thao,…
- Single Jersey: Loại vải này có bề mặt có các lỗ tròn, có độ dày vừa phải, co giãn tốt, dễ bị quăn mép. Thường được sử dụng để may áo thun, đồ lót,…
Vải dệt kim đan dọc
Vải dệt kim đan dọc được tạo ra bằng cách đan các sợi theo chiều dọc, tạo nên cấu trúc bền vững với hai mặt vải khác nhau (mặt trái và mặt phải). Loại vải này ít bị bai nhão, giữ form tốt và có độ bền cao hơn so với vải dệt kim đan ngang.
Các loại vải dệt kim thớ dọc phổ biến bao gồm:
- Tricot: Loại vải này có bề mặt mềm mại, có độ co giãn cao, không bị quăn mép thường được sử dụng để may áo thun, đồ lót, đồ bơi,…
- Milan: Loại vải này có bề mặt có các đường gân chạy chéo, có độ dày vừa phải, co giãn tốt, không bị quăn mép. Thường được sử dụng để may áo thun, áo khoác, đồ lót,…
- Raschel: Loại vải này có bề mặt có các lỗ lưới thưa, có độ thông thoáng cao, không co giãn. Thường được sử dụng để may đồ lót, đồ bơi, chăn ga gối đệm,…
Vải dệt kim có bền không?
Vải dệt kim có độ bền tương đối tốt, nhưng so với vải dệt thoi, nó có xu hướng co giãn nhiều hơn và có thể dễ bai nhão nếu không được bảo quản đúng cách. Độ bền của vải dệt kim phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
+ Loại sợi sử dụng quyết định lớn đến độ bền của vải. Cotton mang lại sự mềm mại và thoáng khí nhưng dễ bai nhão. Polyester giúp vải bền hơn, ít nhăn và giữ form tốt hơn. Spandex tăng độ co giãn và khả năng phục hồi của vải, trong khi len có độ bền cao nhưng dễ bị xù lông.
+ Mật độ đan và độ dày của vải cũng ảnh hưởng đến độ bền. Vải có mật độ đan cao như Interlock và Double Jersey thường chắc chắn hơn, ít bai nhão. Ngược lại, vải đan lỏng, mỏng như Single Jersey dễ bị giãn và mất form nhanh hơn.
+ Kỹ thuật dệt kim đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định độ bền của vải. Vải dệt kim trơn (Single Jersey) mềm mại nhưng dễ quăn mép và bai nhão. Vải dệt kim đôi (Double Jersey, Interlock) có độ bền cao, giữ form tốt. Vải dệt kim Rib đàn hồi tốt nhưng có thể bị xù lông nếu sử dụng sợi kém chất lượng.
Nhìn chung, vải dệt kim có thể bền hoặc không tùy vào thành phần sợi, cách dệt và cách bảo quản. Để đảm bảo độ bền, nên chọn loại vải có thành phần phù hợp và áp dụng phương pháp bảo quản đúng cách.
Những điều cần lưu ý khi dử dụng vải dệt kim
Để duy trì độ bền của vải dệt kim, cần giặt và phơi đúng cách. Hạn chế giặt máy, ưu tiên giặt tay với nước lạnh để tránh làm giãn sợi vải. Không phơi dưới ánh nắng trực tiếp để giữ màu sắc và độ đàn hồi của vải.
Sử dụng chất tẩy rửa phù hợp cũng rất quan trọng. Tránh dùng bột giặt có chất tẩy mạnh vì có thể làm sợi vải yếu đi và nhanh hỏng. Nếu cần làm sạch vết bẩn, nên chọn các loại nước giặt dịu nhẹ hoặc giặt chuyên dụng cho vải dệt kim.
Vải dệt kim thường gặp một số lỗi phổ biến như xù lông, bai nhão và mất độ co giãn. Khi vải bị dão, có thể khắc phục bằng cách ngâm nước lạnh rồi phơi khô tự nhiên. Để tránh vải bị nhăn, nên gấp gọn gàng hoặc treo trên móc thay vì gấp gọn trong tủ.
Kết luận
Vải dệt kim là một trong những chất liệu có tính ứng dụng cao, mang lại sự thoáng mát, mềm mại và co giãn tốt. Nhờ vào những đặc điểm này, vải dệt kim rất phù hợp để sản xuất trang phục hàng ngày, đồ thể thao và nhiều loại trang phục khác.
Nếu bạn đang tìm kiếm nguồn vải dệt kim chất lượng cao, Vải Thun Thúy Phương là lựa chọn lý tưởng. Chúng tôi chuyên cung cấp các loại vải thun đa dạng, đáp ứng mọi nhu cầu từ thời trang đến sản xuất công nghiệp, bao gồm:
- Vải Cotton: Mềm mại, thấm hút mồ hôi tốt, mang lại cảm giác thoải mái khi mặc.
- Vải Spandex: Độ co giãn cao, giữ form tốt, phù hợp cho đồ thể thao và đồ ôm sát cơ thể.
- Vải Polyester: Bền, ít nhăn, chống thấm nước nhẹ, thích hợp cho nhiều mục đích sử dụng khác nhau.
Với cam kết về chất lượng và sự đa dạng trong sản phẩm, Vải Thun Thúy Phương sẵn sàng đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và đặt hàng các loại vải thun chất lượng nhất!
Tư vấn tận nơi
Mang vải tới tận nhà cho khách, tư vấn trực tiếp
Chất lượng đảm bảo
Sản phẩm vải với chất lượng tốt nhất, được kiểm duyệt nghiêm ngặt
Mẫu mã đa dạng
Đầy đủ các loại vải cho mọi nhu cầu sử dụng
Dịch vụ hoàn hảo
Mọi vấn đề đều đồng hành cùng khách hàng
Bạn muốn được tư vấn thêm về sản phẩm 👋
Chúng tôi tự hào là đối tác tin cậy của các doanh nghiệp trong ngành may mặc, mang đến những sản phẩm vải chất lượng cao và đa dạng, từ những loại thông dụng đến những xu hướng mới nhất.
Đội ngũ nhân viên chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ và tư vấn, giúp bạn chọn lựa sản phẩm phù hợp và đáp ứng đúng mong muốn của bạn. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn chi tiết và đặt hàng!